MONUMENTO A ALLER
Lalín, Pontevedra
Pedra e ferro
1959
O artista xoga cos diferentes elementos da natureza: a auga, a modo de estanque, onde se levanta o monumento, aparece quieta e permanente como a ciencia. Dela arrinca o pedestal, de pedra, totalmente liso, onde só aparece o primeiro apelido do sabio e os vocábulos "Ciencia" e "Virtude", que resumen a súa vida. A cantería complétase coas esferas de ferro, de metal, que co sol producen diferentes xogos de sombras, un recurso enormemente efectivo e novo.
Na estatua de Don Ramón María Aller hai que salientar o estudo psicolóxico por parte do artista e que fai que lle transmite ao espectador os seus trazos de carácter: a modestia na súa vida e a alegría, a través dun sorriso esbozado e doce que nos fai pensar na do Daniel do Pórtico da Gloria. A súa roupaxe ten pregues que caen simetricamente e que achegan un grande efectismo, do mesmo xeito que o recurso de alternar granito negro, branco e vermello, co que se consegue un sutil e elegante xogo de policromía natural. A figura pretende transmitir esperanza entre a convulsa cultura contemporánea, a través do seu humanismo, íntimo e transmitido a través de xestos como a dozura do xesto das mans, que se cruzan para soster o astrolabio e as táboas, atributos cos que a Iconoloxía de Ripa representa a astronomía.